Medicijnen tegen slapeloosheid: gebruik en bijwerkingen
Slapen is iets wat het menselijk lichaam nodig heeft. Tijdens de slaap vinden er namelijk verschillende processen plaats die het fysieke en mentale evenwicht van mensen beïnvloeden. Helaas zijn er meerdere pathologieën die dit proces kunnen veranderen en slapeloosheid kunnen veroorzaken, waardoor het nodig is om medicijnen te gebruiken om het te behandelen.
Slapeloosheid is een aandoening die wordt gekenmerkt door het onvermogen om in slaap te vallen of in slaap te blijven. Het kan dagelijkse activiteiten bemoeilijken als gevolg van de symptomen die het overdag en ‘s nachts veroorzaakt. In veel gevallen is het een symptoom van andere psychiatrische stoornissen zoals angst en depressie.
Deze slaapstoornis is gekoppeld aan psychologische factoren, dus veranderingen in levensstijl moeten eerst worden aangebracht. Als deze veranderingen mislukken, kan de specialist medicijnen voorschrijven om slapeloosheid te behandelen. Deze medicijnen hebben echter enkele bijwerkingen.
Wat zijn de medicijnen voor slapeloosheid?
Het aantal mensen dat wereldwijd slaappillen slikt, is indrukwekkend. Studies (Spaanse link) tonen aan dat de consumptie van deze verbindingen in landen als Spanje is gestegen tot 34,3%. Daarom is het absoluut noodzakelijk om te weten en te identificeren welke medicijnen worden gebruikt om deze aandoening te behandelen.
Deze zijn opgenomen in een groep psychoactieve medicijnen die bekend staat als hypnotica. De belangrijkste functie van deze medicijnen is het onderdrukken van de activiteit van het centrale zenuwstelsel (CZS) om een goede nachtrust te bereiken. Deze medicijnen omvatten de volgende:
Benzodiazepinen en analogen
Deze medicijnen zijn de voorkeursbehandeling voor meerdere slaapstoornissen. Ze versterken het depressieve effect van gamma-aminoboterzuur (GABA) in het lichaam. Deze verbindingen binden zich aan de GABA-receptorversterkingsplaats, waardoor het binnendringen van chloride-ionen in de cel toeneemt.
Van de meest gebruikte benzodiazepines en hun analogen vallen de volgende op:
- Lormetazepam.
- Zolpidem.
- Alprazolam.
- Lorazepam.
Niet-benzodiazepine- of barbituraatgeneesmiddelen
Deze groep medicijnen bestaat uit al die verbindingen met een andere structuur dan benzodiazepinen en barbituraten. De belangrijkste componenten van deze groep zijn antidepressiva met een kalmerend effect en antihistaminica, omdat ze hetzelfde kalmerende effect bereiken.
Onder de medicijnen die tot deze groep medicijnen behoren, vallen de volgende op:
- Paraldehyde.
- Chloraal hydraat.
- Chloorvinol.
- Difenhydramine.
Barbituraten
Ondanks het grote kalmerende effect dat ze hebben, worden deze medicijnen momenteel niet gebruikt om slapeloosheid te behandelen. Dit komt door het grote aantal bijwerkingen dat ze veroorzaken bij mensen die ze consumeren, waaronder cardiorespiratoire depressie en nierbeschadiging.
Gebruik van medicijnen voor slapeloosheid
Alle hypnotica worden gebruikt bij de behandeling van chronische slapeloosheid, die minstens 3 nachten per week moet voorkomen gedurende een periode van meer dan 3 maanden. Deze medicijnen kunnen ook worden gebruikt bij de behandeling van acute slapeloosheid, maar in deze gevallen zouden ze de laatste optie moeten zijn.
Psychoactieve medicijnen worden over het algemeen gebruikt bij de behandeling van meerdere ziekten, dus het kalmerende effect van hypnotica is nuttig bij het beheersen van andere pathologieën. In die zin zijn deze medicijnen ook nuttig bij de behandeling van ziekten zoals angst en depressie.
Er moet aan worden herinnerd dat er andere verbindingen zijn die een kalmerend effect hebben, maar ze zijn gesynthetiseerd om verschillende pathologieën te behandelen. Een voorbeeld hiervan zijn antihistaminica, die de voorkeursbehandeling zijn voor meerdere allergische processen.
Een ander geval dat sterk lijkt op antihistaminica zijn neuroleptica. Deze groep geneesmiddelen is in het leven geroepen met als doel de verschillende soorten psychose te behandelen. Ze onderdrukken echter ook het CZS, zodat ze slaap kunnen opwekken en de symptomen van slapeloosheid kunnen verlichten.
Wat zijn de effecten op het lichaam?
Zoals eerder vermeld, zijn medicijnen om slapeloosheid te behandelen verantwoordelijk voor het verminderen van de activiteit van het centrale zenuwstelsel. Deze afname van activiteit maakt het mogelijk om in slaap te vallen en de slaap vast te houden bij mensen met de stoornis.
Zoals met alle medicijnen op de markt, hebben hypnotica ook bijwerkingen. Het belangrijkste effect dat ze kunnen hebben is slaperigheid als gevolg van langdurige onderdrukking van de hersenactiviteit.
Aan de andere kant tonen sommige onderzoeken (Spaanse link) aan dat het lichaam tolerantie en afhankelijkheid van deze medicijnen kan ontwikkelen wanneer ze gedurende een lange tijd worden ingenomen. Tolerantie zou het fenomeen zijn waarbij het nodig is om de dosis te verhogen om het gewenste effect te bereiken vanwege verschillende veranderingen in de cellen.
Afhankelijkheid is het onvermogen om af te zien van de inname van een verbinding. Wanneer de toediening van deze medicijnen abrupt wordt gestopt, is het mogelijk om een ontwenningssyndroom te ontwikkelen. In die zin is het van cruciaal belang om de instructies van de specialist op het gebied van intake en schorsing op te volgen.
Benzodiazepines en hun analogen zijn de eerste keus bij slapeloosheid
Het gebruik van medicijnen om slapeloosheid te behandelen mag alleen worden gestart als alle andere beschikbare behandelingen hebben gefaald. De consumptie van deze verbindingen moet gebeuren onder strikt medisch toezicht vanwege de effecten die ze in het lichaam kunnen veroorzaken.
Ondanks het grote aantal beschikbare hypnotica, blijven benzodiazepinen en hun analogen de eerstelijnsbehandeling. Dit komt door hun hoge effectiviteit en lage capaciteit om tolerantie- en afhankelijkheidsprocessen op gang te brengen.
- Sarrais F, de Castro Manglano P. El insomnio. Anales Sis San Navarra. 2007; 30( Suppl 1 ): 121-134.
- Vicente Sánchez M, Macías Saint-Gerons D, Fuente Honrubia C, González Bermejo D et al. Evolución del uso de medicamentos ansiolíticos e hipnóticos en España durante el período 2000-2011. Rev. Esp. Salud Publica. 2013; 87(3): 247-255.
- Estivill E, Roure N, Albares J, Martínez C, Pascual M, Segarra F. Tratamiento farmacológico del insomnio: ventajas e inconvenientes. Cómo sustituir la medicación hipnótica. Vigilia-Sueño. 2007; 18(S1): 2-8.
- Way WL, Trevor AJ. Sedative–hypnotics. Anesthesiology. 1971 Feb;34(2):170-82.
- Vermeeren A. Residual effects of hypnotics: epidemiology and clinical implications. CNS Drugs. 2004;18(5):297-328.
- Asnis GM, Thomas M, Henderson MA. Pharmacotherapy Treatment Options for Insomnia: A Primer for Clinicians. Int J Mol Sci. 2015 Dec 30;17(1):50.