8 oefeningen om het geheugen te verbeteren

Een leven lang geheugen verbeterende oefeningen doen kan heel nuttig zijn. Het voorkomt hersenveroudering en neurodegeneratieve ziekten - wij vertellen je meer!
8 oefeningen om het geheugen te verbeteren
Laura Ruiz Mitjana

Beoordeeld en goedgekeurd door la psicóloga Laura Ruiz Mitjana.

Laatste update: 23 juni, 2023

Het uitvoeren van oefeningen om het geheugen te verbeteren moet ongeacht de leeftijd worden beoefend. Dit komt omdat, hoewel het verlies ervan verband houdt met ouderdom, bepaalde gewoonten een vroeg tekort bij jonge mensen kunnen bevorderen.

Geheugen is het vermogen van mensen om informatie te verwerven, op te slaan en op te halen. Het stelt ons in staat om te zijn wie we zijn, individueel en collectief. Zonder dat zouden we niet in staat zijn om waar te nemen, te leren, te denken of onszelf uit te drukken.

Zoals we al zeiden, valt niet te ontkennen dat de veroudering van hersenstructuren (Spaanse link), evenals neuronaal verlies en lage productie van neurotransmitters het geheugen beïnvloeden, wat een normaal proces is bij oudere mensen.

Factoren zoals de lage vraag naar geheugen door het gebruik van tools zoals rekenmachines en smartphones kunnen echter een veel jongere bevolking treffen. Daar kunnen andere factoren aan worden toegevoegd, zoals onvoldoende voeding (Spaanse link), stress, angst en depressie.

Wat is geheugenverlies?

Het geheugen, zoals lang werd aangenomen, is niet op één plek in de hersenen gehuisvest. Afhankelijk van de prikkels wordt het in verschillende delen opgeslagen en daardoor is het mogelijk om het op verschillende manieren te stimuleren.

In feite zijn er verschillende soorten geheugen (Spaanse link), zoals sensorisch, motorisch, verbaal en selectief. Dit laatste verwijst naar het vermogen van de hersenen om bepaalde dingen te vergeten. Dit betekent dat we gewillig sommige gedragingen kunnen vergeten om ons aan nieuwe aan te passen.

We spreken van geheugenverlies wanneer het voor de persoon onmogelijk is om informatie die in zijn hersenen is opgeslagen te herstellen of wanneer het fenomeen van vergeten (Spaanse link) optreedt. Op dit punt is het belangrijk erop te wijzen dat vergeetachtigheid kan optreden als gevolg van storingen in de structuren die de informatie opslaan, maar ook tijdelijke vergeetachtigheid die niet erg relevant is.

Dus als we net iemand hebben ontmoet en zijn naam zijn vergeten, kunnen we praten over een gebrek aan aandacht. Er is ook een kleine storing in het geheugenspoor wanneer we de naam vergeten van iemand die we lange tijd niet hebben gezien, aangezien er geen constante herhaling is van de informatie die in de hersenen is ingeprent.

Vrouw met Alzheimer.
Alzheimer is de meest getypeerde en ernstige vorm van pathologisch geheugenverlies.

De 8 oefeningen om het geheugen te verbeteren

Nu we begrijpen wat geheugen is en dat er verschillende gradaties van geheugenverlies zijn, gaan we het hebben over die oefeningen die mensen kunnen doen, ongeacht hun leeftijd, om het vermogen te stimuleren om informatie vast te houden en er gemakkelijker toegang toe te krijgen.

1. Lezen

Lezen kan cognitieve veroudering vertragen, evenals het ontstaan van neurodegeneratieve ziekten, zoals dementie en de ziekte van Alzheimer. Dit werd aangetoond door een studie (Spaanse link) uitgevoerd door de Universiteit van Jaén waarin werd geverifieerd dat lezen een gewoonte is die in staat is om de cognitieve reserve te vergroten.

Evenzo wordt gespecificeerd dat lezen het proces van deze ziekte vertraagt, dat wil zeggen dat het ervoor zorgt dat cognitieve vaardigheden gedurende een langere tijd behouden blijven. Dit draagt bij aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten.

2. Informatie onthouden

Een manier om het geheugen te stimuleren, is door telefoonnummers van het gezin uit het hoofd te leren, zelfs als we ze op onze mobiele telefoons hebben staan. Bovendien kan het een grote hulp zijn om geheugensteuntjes (Spaanse link) te gebruiken, een memorisatietechniek die bestaat uit het associëren van elementen met andere gegevens om ze gemakkelijker te onthouden.

Deze techniek wordt vaak gebruikt als studiemethode in onderwijsinstellingen en wordt veel gebruikt om complexe woorden, namen van steden of specifieke data te onthouden.

3. Nieuwe dingen leren om het geheugen te verbeteren

Leren op zich heeft een geheugenaspect en dit is door verschillende onderzoeken (Spaanse link) aangetoond. Om te leren is het noodzakelijk om externe informatie te bekijken, te begrijpen, te coderen en op te slaan in de hersenen om er indien nodig toegang toe te hebben.

Zo is bijvoorbeeld het leren van een nieuwe taal, het bespelen van een instrument of het gebruik van een nieuw gereedschap een andere oefening om het geheugen te verbeteren.

4. Luisteren naar muziek

Muziek is een van de meest complete geheugenoefeningen, omdat het het vermogen stimuleert om informatie vast te houden en er op verschillende manieren toegang toe te krijgen. Een onderzoek (Spaanse link) toonde aan dat mensen die een deel van hun leven aan muziek hebben gewijd, een beter kortetermijngeheugen hebben.

Het onthulde ook dat deze mensen een groter vermogen hebben om informatie op korte en middellange termijn te manipuleren. Meer als uw specifieke vak de interpretatie van een instrument is, wat een grotere cognitieve stimulans veronderstelt.

Aan de andere kant onthulde een onderzoek (Engelse link) dat muziek je toegang geeft tot herinneringen uit het verleden en ze naar het heden brengt, niet alleen wanneer je naar de muziek luistert die je leuk vindt, maar ook wanneer je luistert naar de liedjes die je ouders of grootouders leuk vonden.

5. Meditatie

Een andere oefening die bijdraagt aan het stimuleren van de gezondheid van je hersenen is meditatie, wat grote voordelen heeft voor het geheugen en de cognitieve gezondheid, omdat het verschillende hersengebieden stimuleert.

Een studie (Engelse link) bevestigde dat de beoefening van meditatietechnieken met mindfulness het volume grijze massa doet toenemen. Om tot deze conclusie te komen, werd een groep regelmatige mediteerders als steekproef genomen, die minder grijze stof atrofie rapporteerden in relatie tot leeftijd.

6. Seks hebben

Echt waar? Ja, dat klopt, onderzoek (Engelse link) heeft namelijk uitgewezen dat een actief seksleven het geheugen vergroot. Dit kan zijn omdat er na seksuele activiteit nieuwe neuronen worden gegenereerd in de hippocampus, waardoor verbindingen in dit deel van de hersenen worden vergemakkelijkt.

Dit is een oefening om het geheugen te verbeteren die ook van invloed is op de fysieke en emotionele gezondheid, aangezien we niet mogen vergeten dat seks de afscheiding van gelukshormonen stimuleert en helpt bij het verbranden van calorieën.

7. Water drinken om je geheugen te verbeteren

Binnen de soorten geheugen vinden we het werkgeheugen, dat verwijst naar het vermogen om informatie vast te houden terwijl we een taak uitvoeren. Het wordt beschouwd als een soort kortetermijngeheugen waarin het voorste deel van de hersenen tussenbeide komt, dat wil zeggen de prefrontale cortex.

Een studie (Engelse link) toonde aan dat milde en door inspanning veroorzaakte uitdroging het werkgeheugen aantastte bij een steekproef van jonge mannen. Dit suggereert dat het constant drinken van water een oefening is waarmee we het werkgeheugen kunnen stimuleren, aangezien het niet doen van invloed is op de cognitieve prestaties.

Drink water voor het geheugen.
Water drinken is op elke leeftijd gezond, maar niet alleen om metabolische redenen, maar ook om geheugenprocessen te ondersteunen.

8. Gezond eten

Ze zeggen dat we zijn wat we eten. Het voedsel dat we dagelijks consumeren heeft namelijk een directe invloed op de fysieke, mentale en emotionele gezondheid. Daarom zullen we deze lijst met oefeningen om het geheugen te verbeteren, aanvullen met gezond eten.

Met name voedingsmiddelen die rijk zijn aan omega 3-vetzuren (Spaanse link) beschermen de hersenen tegen cognitieve achteruitgang. Bovendien voorkomen ze dementie en het risico op Alzheimer, en vertragen ze de progressie ervan.

Aan de andere kant draagt ook het consumeren van producten die antioxidanten en flavonoïden (Spaanse link) bevatten bij aan het verbeteren van het geheugen. Het gaat om groenten en fruit, rode wijn en donkere chocolade.

Andere oefeningen om het geheugen te verbeteren

Naast de oefeningen die al zijn besproken, vinden we nog een reeks oefeningen om het geheugen te verbeteren die redelijk bekend zijn en op verschillende tijdstippen van de dag kunnen worden gedaan. Deze omvatten:

  • Kruiswoordraadsels.
  • Sudoku-puzzels.
  • Abstracte redeneeroefeningen.
  • Kijken naar foto’s.
  • Maken van mentale kaarten.
  • Een dagboek schrijven.
  • Veranderen van routines.

Geheugenverlies: wanneer een arts raadplegen?

Het oefenen van deze oefeningen om het geheugen te verbeteren, is van vitaal belang voor het behoud van de cognitieve gezondheid. Hoe jonger we ermee beginnen, hoe groter de positieve impact zal zijn op volwassen leeftijd.

Onthoud dat vergeten waar de sleutels zijn of waar je de auto hebt geparkeerd, meer te maken kan hebben met onoplettendheid dan met vergeten te onthouden. Het is echter belangrijk om een professional te raadplegen wanneer je bent vergeten waar de sleutels voor zijn of hoe je de auto moet starten.



  • Memoria y Envejecimiento. Oficina de Envejecimiento y Comité sobre el Envejecimiento de la APA, 2017. Disponible en: https://www.apa.org/pi/aging/memory-and-aging-spanish.pdf
  • Nina Gramunt Fombuena. Normalización y validación de un test de memoria en envejecimiento normal, deterioro cognitivo leve y enfermedad de Alzheimer (Tesis doctoral). Universitat Ramon Llull, Barcelona. Disponible en: https://www.tdx.cat/bitstream/handle/10803/9261/NinaGramunt-tesis.pdf?sequence=1&isAllowed=y
  • Miguel Ángel Maroto Serrano. La memoria. Programa de estimulación y mantenimiento cognitivo. Servicio de Promoción de la Salud, Instituto de Salud Púiblica, Consejería de Sanidad Comunidad de Madrid. Disponible en: https://fiapam.org/wp-content/uploads/2012/10/maroto-memoria-01.pdf
  • Donoso Archibaldo. La enfermedad de Alzheimer. Rev. chil. neuro-psiquiatr. [Internet]. 2003 Nov [citado 2021 Ene 02] ; 41( Suppl 2 ): 13-22. Disponible en: https://scielo.conicyt.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0717-92272003041200003&lng=es. http://dx.doi.org/10.4067/S0717-92272003041200003.
  • Rueda-Deblas, Beatríz. La lectura como factor de prevención de la enfermedad de Alzheimer. Universidad de Jaén, 2017. Disponible en: https://hdl.handle.net/10953.1/6118
  • Montealegre, Rosalía. (2003). La memoria: operaciones y métodos mnemotécnicos. Revista Colombiana de Psicología, ISSN 0121-5469, Vol. 12, N. 1, 2003, pags. 99-107. 12.
  • Morgado Bernal, Ignacio (2005). Psicobiología del aprendizaje y la memoria. CIC. Cuadernos de Información y Comunicación, (10),221-233.[fecha de Consulta 2 de Enero de 2021]. ISSN: 1135-7991. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=935/93501010
  • Allen, Mark S. “Sexual activity and cognitive decline in older adults.” Archives of sexual behavior 47.6 (2018): 1711-1719.
  • Custodio, Nilton, & Cano-Campos, María (2017). Efectos de la música sobre las funciones cognitivas. Revista de Neuro-Psiquiatría, 80(1),61-71.[fecha de Consulta 2 de Enero de 2021]. ISSN: 0034-8597. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=3720/372050405008
  • Krumhansl CL, Zupnick JA. Cascading Reminiscence Bumps in Popular Music. Psychological Science. 2013;24(10):2057-2068. doi:10.1177/0956797613486486
  • Jha, Amishi P.,Stanley, Elizabeth A.,Kiyonaga, Anastasia,Wong, Ling,Gelfand, Lois. Examining the protective effects of mindfulness training on working memory capacity and affective experience. Emotion, Vol 10(1), Feb 2010, 54-64. Disponible en: https://psycnet.apa.org/buy/2010-01983-011
  • Ganio MS, Armstrong LE, Casa DJ, McDermott BP, Lee EC, Yamamoto LM, Marzano S, Lopez RM, Jimenez L, Le Bellego L, Chevillotte E, Lieberman HR. Mild dehydration impairs cognitive performance and mood of men. Br J Nutr. 2011 Nov;106(10):1535-43. doi: 10.1017/S0007114511002005. Epub 2011 Jun 7. PMID: 21736786.
  • Estrada-Reyes, Rosa, & Ubaldo-Suárez, Denisse, & Araujo-Escalona, Ana Gabriela (2012). Los flavonoides y el Sistema Nervioso Central. Salud Mental, 35(5),375-384.[fecha de Consulta 2 de Enero de 2021]. ISSN: 0185-3325. Disponible en: https://www.redalyc.org/articulo.oa?id=582/58225155004
  • Dan L. Waitzberg, Priscila Garla. Contribución de los ácidos grasos omega-3 para la memoria y la función cognitiva. Nutr Hosp. 2014;30(3):467-477. Disponible en: http://scielo.isciii.es/pdf/nh/v30n3/01revision01.pdf

Este texto se ofrece únicamente con propósitos informativos y no reemplaza la consulta con un profesional. Ante dudas, consulta a tu especialista.