Multiple sclerose en ALS: de verschillen
Multiple sclerose (MS) en amyotrofische laterale sclerose (ALS) zijn chronische neurologische ziekten die ondanks hun verschillen vaak verward worden. Beide zijn degeneratieve pathologieën die het centrale zenuwstelsel aantasten en die wereldwijd hoge invaliditeitspercentages veroorzaken.
MS is een chronische, demyeliniserende en inflammatoire aandoening met een auto-immuunkarakter. Studies (Spaanse link) bevestigen dat het de meest voorkomende neurologische pathologie is bij jonge volwassenen in Noord-Amerika en Europa. ALS of de ziekte van Lou Gehrig daarentegen wordt gekenmerkt door de progressieve degeneratie van motorische neuronen en het ruggenmerg.
Mensen hebben de neiging om beide ziekten als synoniemen te gebruiken, omdat ze het woord ‘sclerose’ gemeen hebben. Er zijn echter verschillende significante verschillen tussen multiple sclerose en ALS die verband houden met het mechanisme van neuronaal letsel. Wil je meer weten over het onderwerp? Blijf dan lezen!
Verschillen tussen multiple sclerose en ALS
MS en ALS zijn ziekten van multifactoriële oorsprong met een belangrijke erfelijke component. Beide entiteiten veranderen de neurale structuur, zenuwgeleiding en motorische activiteit. ALS en multiple sclerose hebben echter belangrijke verschillen in hun prevalentie, symptomen, beloop en prognose.
1. Prevalentie en diagnose naar gelang geslacht en leeftijd
Op dit moment zijn er verschillende verschillen gedefinieerd in termen van de prevalentie en epidemiologische kenmerken van beide aandoeningen. Naar schatting zijn er ongeveer 120 gevallen van MS per 100.000 inwoners. Sommige onderzoeken (Spaanse link) geven aan dat ALS wereldwijd een prevalentie heeft van 2 tot 11 gevallen per 100.000 inwoners.
Zo levert MS tot tien keer meer gevallen op dan ALS. Deze pathologieën komen vaker voor bij volwassenen, maar de incidentie ervan varieert naargelang geslacht en leeftijd. Amyotrofische laterale sclerose komt vaker voor bij mannen tussen de 40 en 70 jaar, terwijl multiple sclerose vaker voorkomt bij vrouwen tussen de 20 en 40 jaar.
2. Mechanisme van schade aan het centrale zenuwstelsel
De neurologische schade is verschillend ondanks het feit dat beide pathologieën soortgelijke zenuwstructuren aantasten. MS veroorzaakt auto-immuunschade, dus het is het lichaam zelf dat de zenuwbanen aanvalt. Meestal ontstaat de beschadiging in myeline, een isolerende stof die de zenuwen bedekt en een goede geleiding van de zenuwimpuls mogelijk maakt.
Demyelinisatie zal na verloop van tijd littekens en permanente zenuwbeschadiging veroorzaken, wat leidt tot een slechte prognose voor de ziekte en invaliditeit bij mensen. Bovendien zullen verschillende sensorische of motorische symptomen ontstaan, afhankelijk van de plaats waar de neuronale schade wordt gegenereerd.
De neuronale schade van ALS treed op in de motoriek. Het gaat om een groep neuronen die afdalen van de cortex naar het ruggenmerg en verantwoordelijk zijn voor het beheersen van vrijwillige bewegingen. Ze degenereren progressief en veroorzaken motorische veranderingen en verlies van spiermassa door gebrek aan zenuwstimulatie.
3. Bijbehorende symptomen van multiple sclerose en ALS
Sommige klinische manifestaties kunnen vergelijkbaar zijn in beide pathologieën, vooral aan het begin van de ziekte. Deze symptomen zijn zwakte, gebrek aan coördinatie van bewegingen, spierstijfheid en moeite met bewegen. Er verschijnen echter duidelijke verschillen naarmate multiple sclerose en ALS evolueren.
Het klinische beeld van MS wordt gekenmerkt door motorische, cerebellaire, sensorische en ruggenmergafwijkingen. Enkele van de symptomen van multiple sclerose zijn de volgende:
- Vermoeidheid.
- Tintelingen en gevoelloosheid van de ledematen.
- Visuele stoornissen.
- Loopproblemen.
- Depressie en stemmingswisselingen.
- Verlies van evenwicht.
- Moeite met spreken.
- Traag en vaag geheugen.
Aan de andere kant presenteert ALS zich als een progressieve zwakte die kan evolueren naar een totaal verlies van spierkracht of verlamming. Ook kunnen getroffen mensen de volgende symptomen vertonen:
- Krampen en spierspasmen.
- Moeite met spreken.
- Slik- en ademhalingsproblemen.
- Onhandigheid en veelvuldig vallen.
- Moeite om het hoofd omhoog te houden.
4. Evolutie van de ziekte
Momenteel zijn er verschillende presentatiepatronen van multiple sclerose. Studies (Spaanse link) stellen echter dat tussen de 83 en 90% van de getroffenen lijdt aan de relapsing-remitting vorm. Het beeld van MS wordt gekenmerkt door episodes van uitbraken gedurende 24 tot 72 uur, die geheel of gedeeltelijk overgaan.
Sommige mensen met MS kunnen volledig herstellen van de ziekte. Daarnaast lijdt 15% van de getroffenen aan de primaire progressieve vorm, die in de loop van de tijd een langzaam en aanhoudend verloop heeft. Patiënten ervaren doorgaans cognitieve achteruitgang en de mate van progressie varieert van persoon tot persoon.
ALS presenteert een continu en progressief verloop, waarvan het tempo bij de meeste mensen meestal wordt versneld. Bovendien zijn er geen perioden van remissie of latentie en gaat het niet gepaard met cognitieve veranderingen. De levensverwachting van patiënten met ALS varieert van 3 tot 5 jaar na de diagnose.
5. Diagnose en behandeling
De vroege identificatie van beide pathologieën is essentieel om een betere levensprognose te bepalen. In de meeste gevallen is de diagnose MS gebaseerd op klinische symptomen, neurologisch onderzoek, hersenvochtonderzoek en beeldvorming met magnetische resonantie.
De herkenning van ALS brengt een grotere moeilijkheid met zich mee vanwege de gelijkenis met andere pathologieën en de lage prevalentie. Meestal moet de arts zoeken naar tekenen van neurologische en motorische stoornissen. Bovendien zijn aanvullende onderzoeken door middel van elektromyografie, beeldvorming met magnetische resonantie, bloedonderzoek en lumbaalpunctie nuttig.
Momenteel is er geen definitieve remedie voor deze aandoeningen. Om deze reden is de behandeling gebaseerd op het gebruik van medicijnen die het mogelijk maken de evolutie van de ziekte te vertragen, vergezeld van sessies fysiotherapie en ergotherapie. In het geval van ALS is de behandeling meestal symptomatisch.
Twee scleroses met een verschillend verloop
Multiple sclerose en ALS zijn ziektebeelden die op een vergelijkbare manier beginnen en verschillende verschillen vertonen naarmate ze evolueren. Het type neurologische schade is de sleutel die het verloop van beide pathologieën bepaalt. MS veroorzaakt algemene demyelinisatie, terwijl bij ALS de laesie zich in de motorische neuronen bevindt.
Evenzo ontbreken bij amyotrofische laterale sclerose sensorische en cognitieve symptomen, terwijl die bij MS wel duidelijk aanwezig zijn. Vroegtijdige herkenning van beide aandoeningen bepaalt een betere therapeutische respons en een betere kwaliteit van leven. Als je vragen hebt, aarzel dan niet om je vertrouwde arts te raadplegen.
- Pericot I, Montalban X. Esclerosis múltiple. Medicina integral. 2001 Jun; 38 ( 1 ): 18:24.
- Zapata-Zapata C, Franco-Dáger E, Solano-Atehortúa J, Ahunca-Velásquez L. Esclerosis lateral amiotrófica: actualización. Iatreia. 2016 June; 29( 2 ): 194-205.
- Carretero Ares J, Bowakim Dib W, Acebes Rey J. Actualización: esclerosis múltiple. Medifam. 2001 Nov; 11( 9 ): 30-43.
- Osorio-Marcatinco V, Castro-Suarez S, Meza-Vega M. Características del estado cognitivo de pacientes con esclerosis múltiple remitente – recurrente durante el brote en el Instituto Nacional de Ciencias Neurológicas 2014 – 2016. Rev Neuropsiquiatr . 2018 Abr; 81( 2 ): 58-64.
- Cuevas-García CF, Segura-Méndez NH, Herrera-Sánchez DA. [Actualidades en la inmunopatología de la esclerosis múltiple]. Gac Med Mex. 2018;154(5):588-597.
- Flores L, Gabriel-Ortiz G, Pacheco-Moisés F, Bitzer- Quintero O. Mecanismos patogénicos en el desarrollo de la esclerosis múltiple: ambiente, genes, sistema inmune y estrés oxidativo. Invest. clín . 2015 Jun ; 56( 2 ): 201-214.