Tarweallergie: alles wat je moet weten
Allergische reacties die optreden na het eten van voedsel dat deze graansoort bevat, staan bekend als tarweallergie. Reacties verschijnen meestal binnen enkele minuten na contact, hoewel ze ook 1-3 uur later kunnen verschijnen. Gezien de context waarin het voorkomt, kan het worden verward met coeliakie of niet-coeliakie glutengevoeligheid.
Tarweallergie is een zeer moeilijke aandoening om te diagnosticeren. Sommige onderzoeken (Engelse link) suggereren dat vertragingen van 32 tot 62 maanden relatief vaak voorkomen, omdat veel allergenen die reacties in het lichaam kunnen veroorzaken, moeten worden uitgesloten. Vandaag leren we je alles wat je erover moet weten: symptomen, oorzaken en hoe je het kunt behandelen.
Symptomen van tarweallergie
Tarwe is een van de meest verbouwde granen ter wereld. Het is aanwezig in brood, pizza, koekjes, couscous, cakes, koekjes en nog honderden andere. Allergische reacties kunnen zich op twee manieren manifesteren: door inslikken (voedselallergie) of inademing (ademhalingsallergie). Wanneer dit gebeurt, verschijnen de volgende tekens:
- Loopneus.
- Netelroos en huiduitslag.
- Niezen.
- Irritatie aan de ogen.
- Misselijkheid en overgeven.
- Hoofdpijn.
- Moeilijkheden met ademhalen.
In sommige gevallen kan het allergiebeeld leiden tot een anafylactische reactie. Het wordt gekenmerkt door de samenloop van alle bovenstaande symptomen, maar dan inde chronische stadia ervan. Anafylactische shock kan een ontsteking van de tong en luchtwegen veroorzaken tot het punt dat de ademhaling wordt belemmerd.
Al deze symptomen kunnen gepaard gaan met gastro-intestinale reacties zoals obstipatie, diarree, buikpijn, winderigheid en andere. Daarom wordt het vaak verward met coeliakie. Echter, zoals Food Allergy Research & Education (FARE – Engelse link) ons eraan herinnert, zijn dit verschillende reacties met totaal verschillende oorzaken.
Oorzaken van tarweallergie
Zoals we al hebben aangegeven, treedt allergie voor tarwe op wanneer de patiënt een voedingsmiddel of product dat met dit graan is gemaakt, inslikt of inhaleert. Wanneer dit gebeurt, identificeert het lichaam ten onrechte een van de vier tarwe-eiwitten als een bedreiging.
Op deze manier maakt het antistoffen vrij om zich te verdedigen tegen de potentiële vijand. Concreet worden de reacties veroorzaakt door het immunoglobuline E (of gewoon IgE) antilichaam.
Deze reactie is dezelfde als die van andere soorten allergieën, bijvoorbeeld voor melk, soja, pinda’s of noten. Het proces van ontregeling van het immuunsysteem is gedeeltelijk onzeker, hoewel wordt aangenomen dat het kan worden aangemoedigd door genetische aanleg en omgevingsfactoren.
Het bewijs (Engelse link) geeft aan dat het veel vaker voorkomt bij kinderen en dat ze gewoonlijk intensere symptomen ontwikkelen. De prevalentie varieert naargelang de regio, maar ligt over het algemeen tussen 1% en 3%.
Het is bekend dat met het verstrijken van de tijd een tolerantie voor het graan wordt bereikt. Een studie (Engelse link) gepubliceerd in de Asian Pacific Journal of Allergy and Immunology in 2017 suggereert de volgende tijden:
- 2 jaar: 14,7%.
- 4 jaar: 27%.
- 5 jaar: 45,7%.
- 9 jaar: 69%.
Hoewel het als controversieel wordt beschouwd, is er geen bewijs dat vroege blootstelling aan tarwe of borstvoedingspatronen de oorzaak zijn van allergie. Dat suggereert althans een publicatie (Engelse link) in de Journal of Paediatrics and Child Health in 2017.
Diagnose van tarweallergie
Zoals we in het begin al aangaven, kan de diagnose tarweallergie enkele jaren duren. De reden hiervoor is dat er meerdere aandoeningen zijn die de symptomen kunnen veroorzaken.
Andere allergenen (waaronder natuurlijk verschillende voedingsmiddelen) moeten eerst worden uitgesloten, en daarna ziekten waarvan de symptomen verband houden.
Volgens het Children’s Hospital of Philadelphia (Engelse link) is het proces om deze aandoening te diagnosticeren:
Huidtesten
Huidtesten zijn de hoeksteen voor het diagnosticeren van elk type allergiebeeld. In dit geval wordt de huid van de patiënt blootgesteld aan een kleine hoeveelheid tarwe. Normaal gesproken wordt dat op de onderarm gedaan en er kunnen drie processen worden gekozen voor bevestiging: punctie, injectie en pleisters.
Het blootgestelde gebied wordt gedurende enkele minuten of zelfs uren onderzocht. Er wordt gezocht naar kenmerkende symptomen van allergieën (zoals netelroos, roodheid en zwelling). Het is geen 100% nauwkeurige test, omdat het valse positieven of negatieven kan veroorzaken.
Bloedtesten
Voor deze test wordt de patiënt blootgesteld aan de mogelijke trigger voor de reactie (tarwe, in dit geval) en vervolgens wordt er bloed afgenomen om de aanwezigheid van IgE, geproduceerd als een immuunrespons door het lichaam, te beoordelen. Op hun beurt worden bloedonderzoeken gedaan om andere soorten verwante ziekten, zoals coeliakie, uit te sluiten.
Voedseltest
In een gecontroleerde omgeving en met voorbereide alternatieve reacties in geval van een complicatie wordt de patiënt blootgesteld aan voedingsmiddelen met een hoog tarwegehalte. Zo kan de specialist de mate van gevoeligheid bepalen en bij welke concentraties chronische klachten optreden.
Het gebruik van deze tests verdient over het algemeen de voorkeur om een betrouwbare diagnose te stellen. Afhankelijk van het vermoeden van de specialist kunnen ook beeldvormende onderzoeken of endoscopieën worden gedaan om andere ziekten uit te sluiten. Deze drie tests zijn echter de standaard voor de diagnose van tarweallergie.
Enkele mogelijke differentiële diagnoses bepaald door studies (Engelse link) zijn de volgende:
- Niet-IgE-gemedieerde voedselallergie: voedseleiwit-gemedieerde enterocolitis.
- Bloossyndroom: autonome epilepsie, carcinoïde, chloorpropamide-alcohol.
- Restaurantsyndromen: sulfieten, scombroïde, natriumglutamaat.
- Niet-anafylactische shock: cardiaal, endotoxisch, hemorragisch.
- Syndromen met overmatige endogene productie van histamine: urticaria pigmentosa, basofiele leukemie, mastocytose, idopathisch angio-oedeem.
- Anderen: Munchhausen, anorexia nervosa, constipatie, toevallen, prikkelbare darmsyndroom.
Behandeling van tarweallergie
We hebben eerder gemeld dat een hoog percentage van de patiënten die tijdens de kindertijd zijn gediagnosticeerd, een tolerantie voor tarwe ontwikkelen vóór de leeftijd van 9 jaar. Terwijl dit gebeurt, zal de specialist voorstellen weg te blijven van tarwevarianten die ernstigere reacties veroorzaken. Deze worden bepaald tijdens diagnostisch onderzoek.
Daarom bestaat de behandeling uit het geheel of gedeeltelijk vermijden van tarwe uit de voeding. Het hangt allemaal af van de mate van gevoeligheid van de patiënt en wat zijn de kansen op het ontwikkelen van anafylaxie. De arts zal ook het volgende aanbevelen:
- Raadpleeg een voedingsdeskundige om een plan op te stellen op basis van leeftijd, lengte en dagelijkse energiebehoefte.
- Vermijd producten gemaakt met tarwe (sommige cosmetica en bepaalde producten voor persoonlijke hygiëne).
- Leer de etiketten lezen om de afgeleiden van deze graansoort te ontdekken.
- Zorg dat je altijd een epinefrine-injectie bij de hand hebt als je vatbaar bent voor ernstige symptomen.
- Draag een medische armband die de aandoening aangeeft.
Soms zal de arts antihistaminica voorschrijven, hoewel deze meestal alleen worden ingenomen bij onbedoelde blootstelling aan het allergeen. Het bewijs (Engelse link) geeft aan dat de prognose over het algemeen meestal erg goed is, hoewel monitoring door een specialist belangrijk is om de evolutie ervan te bepalen.
- Cianferoni A. Wheat allergy: diagnosis and management. J Asthma Allergy. 2016 Jan 29;9:13-25.
- Chmielewska A, Pieścik-Lech M, Shamir R, Szajewska H. Systematic review: Early infant feeding practices and the risk of wheat allergy. J Paediatr Child Health. 2017 Sep;53(9).
- Patel, N., & Samant, H. Wheat allergy. StatPearls. 2020.
- Ricci G, Andreozzi L, Cipriani F, Giannetti A, Gallucci M, Caffarelli C. Wheat Allergy in Children: A Comprehensive Update. Medicina (Kaunas). 2019 Jul 23;55(7):400.
- Siripipattanamongkol N, Vichyanond P, Jirapongsananuruk O, Veskitkul J, Visitsunthorn N, Pacharn P. Age of resolution from IgE-mediated wheat allergy. Asian Pac J Allergy Immunol. 2017 Jun;35(2):113-117.
- Scibilia J, Rossi Carlo M, Losappio Laura M, Mirone C, Farioli L, Pravettoni V, Pastorello EA. Favorable Prognosis of Wheat Allergy in Adults. J Investig Allergol Clin Immunol. 2019 Apr;29(2):118-123.
