Kan het begin van de ziekte van Alzheimer worden gestopt?

De diagnose vroege Alzheimer kan zeer ontmoedigend zijn, maar is het mogelijk om de progressie van de ziekte te vertragen? Lees verder om daar achter te komen.
Kan het begin van de ziekte van Alzheimer worden gestopt?

Laatste update: 30 maart, 2023

De ziekte van Alzheimer wordt door veel oudere volwassenen gevreesd vanwege de verwoesting die het in de hersenen aanricht naarmate het vordert. Om deze reden is een veelgehoorde vraag: kan het begin van de ziekte van Alzheimer worden gestopt? Ontdek het antwoord op deze vraag.

Helaas komt deze aandoening wereldwijd veel voor. Volgens gegevens van de Alzheimer’s Association (Spaanse link) zijn er 44 miljoen mensen die eraan lijden. Het belangrijkste kenmerk is dat de symptomen aanvankelijk mild kunnen zijn, maar ze vorderen en veroorzaken veranderingen in de persoonlijkheid.

Wat is Alzheimer?

Deze ziekte is de meest voorkomende oorzaak van dementie, die wordt gekenmerkt door problemen met geheugen, denken en gedrag. De term dementie wordt gebruikt om te verwijzen naar de verschillende pathologieën die de normale werking van de hersenen kunnen veranderen.

Alzheimer is een neurodegeneratieve ziekte, dat wil zeggen dat het na verloop van tijd kan verergeren. Hoewel de snelheid van progressie van persoon tot persoon verschilt, neemt de levensverwachting af zodra de eerste symptomen verschijnen.

Deze pathologie veroorzaakt de dood van neuronen en het verlies van weefsel in de hersenen, dat na verloop van tijd zal atrofiëren en verschillende functies zal verliezen. De grootste atrofie zal worden geregistreerd in de hippocampus, het gebied dat verantwoordelijk is voor het opslaan van nieuwe informatie. Daarom is er geheugenverlies op korte termijn bij het begin van de ziekte.

Geheugenverlies concept.
Geheugenverlies is een van de voor de hand liggende tekenen van de ziekte van Alzheimer.

Oorzaken en bijbehorende risicofactoren

Na jaren van onderzoek kunnen specialisten nog steeds geen specifieke oorzaak voor deze ziekte vinden. In feite zijn er talloze genetische en omgevingsfactoren die elkaar beïnvloeden en op elkaar inwerken voor de ontwikkeling van neuronale degeneratie.

Veel Alzheimerpatiënten hebben een familiegeschiedenis van de ziekte, wat het belang van erfelijkheid in de ontwikkeling ervan benadrukt. Volgens onderzoek (Engelse link) zijn er drie genen geassocieerd met de ziekte. Er is echter nog steeds geen sluitend bewijs.

Onder de omgevings- en levensstijlfactoren (Engelse link) die het verschijnen van de ziekte kunnen bevorderen, vallen de volgende op:

  • Slechte eetgewoonten en hoog cholesterol.
  • Sedentaire levensstijl, roken en alcoholisme.
  • Hartproblemen.
  • Hersenschade door ongelukken.
  • Consumptie van schadelijke stoffen, zoals verdovende middelen.
  • Slecht gecontroleerde diabetes.

In het algemeen verminderen alle bovengenoemde factoren op de een of andere manier de bloedcirculatie in de hersenen. Hierdoor krijgt het minder zuurstof en als gevolg daarvan zal de neuronale afbraak worden versneld.

Symptomen van vroege Alzheimer

In het begin kunnen de symptomen van Alzheimer heel mild zijn en lijken op eenvoudige desoriëntatie of verbijstering. Daarom is het heel gebruikelijk dat deze worden geassocieerd met fysiologische neuronale achteruitgang als gevolg van leeftijd.

Deze symptomen kunnen echter snel toenemen en grote schade aanrichten aan het geheugen en het gedrag van de patiënt. Cognitieve stoornissen zijn in sommige gevallen zo ernstig dat de persoon zijn partner of kinderen niet meer kan identificeren. Het zal zelfs je persoonlijkheid veranderen.

In die zin is het uiterst belangrijk om een begin van Alzheimer tijdig te signaleren. Om deze taak gemakkelijker te maken voor familieleden, heeft de Alzheimer’s Association 10 waarschuwingssignalen opgesteld voor deze ziekte en andere vormen van dementie:

  1. Geheugenveranderingen die het dagelijks leven bemoeilijken.
  2. Moeite met het plannen of oplossen van problemen.
  3. Moeite met het uitvoeren van gebruikelijke taken.
  4. Desoriëntatie van tijd of plaats.
  5. Moeite met het begrijpen van visuele beelden en hoe objecten met elkaar in verband staan.
  6. Problemen met het gebruik van woorden.
  7. Verkeerd plaatsen van objecten.
  8. Gebrek aan goed beoordelingsvermogen.
  9. Plotseling verlies van initiatief.
  10. Onverklaarbare stemmingswisselingen.

Kan het begin van de ziekte van Alzheimer worden gestopt?

Zodra het begin van de ziekte van Alzheimer is vastgesteld en gediagnosticeerd door de specialist, rijst de volgende vraag: kan het proces worden gestopt? Helaas is er geen medische behandeling of methode die daartoe in staat is, dus de neuronale achteruitgang zal blijven voortschrijden.

Het is echter mogelijk om bij het begin van de ziekte van Alzheimer met de behandeling te beginnen om de symptomen te verlichten en de gevolgen ervan uit te stellen. Dit met als enig doel om langer een niveau van onafhankelijkheid te behouden. De meeste beschikbare medicijnen verhogen de hoeveelheid neurotransmitters in de hersenen, waardoor de functie ervan verbetert.

Aan de andere kant zijn er verschillende veranderingen in levensstijl die mensen met de diagnose vroege Alzheimer kunnen maken. Geen van deze veranderingen kan een medische behandeling vervangen, maar ze zullen helpen om een betere gezondheidstoestand te behouden en complicaties uit te stellen:

  • Verhoog de fysieke activiteit en controleer overgewicht.
  • Zorg voor een uitgebalanceerd dieet en consumeer de nodige voedingsstoffen.
  • Beheers hartkwalen
  • Elimineer het gebruik van drugs, alcohol en tabak
  • Verminder stressniveaus.
  • Voer regelmatig intelligentieoefeningen uit.
Man met geheugenverlies.
Gebrek aan erkenning door familieleden is een symptoom van de ziekte van Alzheimer dat veel zorgen baart.

Behandeling van Alzheimer

Zoals reeds vermeld, is de farmacologische behandeling van de ziekte van Alzheimer gericht op het gedurende een beperkte tijd verminderen van het effect van de symptomen van de ziekte. Op deze manier wordt een tijdelijke verbetering van het geheugen van de patiënt verkregen, waardoor hun onafhankelijkheid toeneemt.

Het is belangrijk om te weten dat wanneer neuronen afsterven, de communicatie tussen hen verloren gaat, waardoor informatie niet goed kan worden overgedragen. Medicijnen genereren de aanmaak (Engelse link) van neurotransmitters om de informatie een andere kant op te laten gaan.

Twee geneesmiddelen zijn goedgekeurd voor internationaal gebruik: anticholinesterases (Spaanse link) en memantine. De eerste wordt gebruikt bij milde en matige vormen van Alzheimer, de tweede bij ernstige vormen van dementie.

Medisch toezicht is essentieel

Zodra het begin van de ziekte van Alzheimer is vastgesteld, moet de patiënt een zeer strenge medische controle ondergaan. Van tijd tot tijd moet een specialist worden bezocht om cognitieve achteruitgang te bestuderen. Hiermee kun je de gebruikte medicatie wijzigen en indien nodig je levensstijl aanpassen.

Het is belangrijk op te merken dat alle patiënten met deze ziekte voortdurende zorg nodig hebben. Dit komt omdat de schade aan de hersenen zo ernstig kan worden dat het hen verhindert om alledaagse taken uit te voeren, zoals alleen baden of eten.



  • Alzheimer’s Association. What is Alzheimer’s Disease? [Internet]. Alzheimer’s Association. Available from: https://www.alz.org/alzheimers-dementia/what-is-alzheimers.
  • Setó-Salvia N, Clarimón J. Genética en la enfermedad de Alzheimer. Revista de Neurología. 2010; 50: 360-4.
  • Alzheimer’s Association. Las 10 Señales [Internet]. Alzheimer’s Association. Available from: https://www.alz.org/alzheimer-demencia/las-10-senales.
  • Espín J. Factores de riesgo asociados a pacientes con enfermedad de Alzheimer y sus cuidadores principales. Revista Cubana de Medicina General Integral. 2020;36( 1 ): e1138.
  • López Locanto Óscar. Tratamiento farmacológico de la enfermedad de Alzheimer y otras demencias. Archivos de Medicina Interna. 2015;37( 2 ): 61-67.
  • Barranco-Quintana, J. L., et al. “Factores de riesgo de la enfermedad de Alzheimer.” Revista de Neurología 40.10 (2005): 613-618.
  • Tamayo, Aida Elizabeth Iparraguirre, Claudia Hernández Pérez, and Jairo Jesús Gómez Tejeda. “Tratamientos paliativos en la enfermedad de Alzheimer.” 16 de abril 59.275 (2020): 1-6.

Este texto se ofrece únicamente con propósitos informativos y no reemplaza la consulta con un profesional. Ante dudas, consulta a tu especialista.