Kinderen met angst voor vreemden: wat je moet weten
Angst voor vreemden bij kinderen is volkomen normaal. Het maakt deel uit van een overlevingsmechanisme, dat wordt beïnvloed door gehechtheid, de lessen van de ouders en de sociale context.
Men denkt (Engelse link) dat het rond de leeftijd van 6 maanden verschijnt en zich consolideert rond de leeftijd van één jaar. Ouders moeten echter waakzaam zijn of de episodes normaal zijn of als ze een teken zijn van een groter probleem.
Het is normaal dat ouders zich zorgen maken over de vroege interpersoonlijke verkenningen van hun kleintje. Alle baby’s hebben een instinct om degenen met wie ze geen band hebben te wantrouwen, dus de algemene schets zou geen grote onrust moeten veroorzaken. We praten er meer over en we laten je enkele indicatoren zien die afwijken van normatief gedrag.
Oorzaken van angst voor vreemden bij kinderen
De meest solide theorie die de oorzaken van angst voor vreemden bij kinderen verklaart, stelt dat het een adaptieve functie is. Dat wil zeggen, het reguleert de aanpak en verkenningsacties voor de consolidatie van de opkomende gehechtheid. De kleine ontwikkelt een band met de naaste mensen, omdat deze veiligheid en bescherming bieden.
Vanuit dit perspectief is de angst voor vreemden bij kinderen volkomen normaal. Het is om deze reden dat velen ervoor zullen kiezen om hun mond te houden, zich te verstoppen, te huilen of een angstige houding te tonen tegenover mensen die ze nog niet zo goed kennen. Angst kan worden versterkt en vergroot door andere factoren, die ervoor kunnen zorgen dat normatief gedrag uitgroeit tot een probleem.
Een studie (Engelse link) gepubliceerd in Health & Place ontdekte bijvoorbeeld dat angsten van ouders worden doorgegeven en afbreuk doen aan de angsten van hun kinderen. Als de ouderen geneigd zijn vreemden te wantrouwen en een pathologische houding ten opzichte van deze ontmoetingen vertonen, dan wordt het gedrag door de jongeren zonder bezwaar geassimileerd. De invloed van de ouders is dan een bemiddelaar om te overwegen.
Minder angst voor vreemden in bepaalde contexten
Andere deskundigen wijzen erop (Engelse link) dat restrictieve ouderlijke regels over buitenspelen zich vertalen in een groter wantrouwen jegens vreemden. Dat wil zeggen, de kinderen van ouders die minder vrijheid gunnen bij het buitenspelen, hebben de neiging om angst, angst en afwijzing te ontwikkelen tegenover vreemden. Rekening houdend met deze variabelen, komt angst voor vreemden bij kinderen minder vaak voor in de volgende contexten:
- Kinderen die ervaring hebben in de kinderopvang.
- Kleintjes die meestal omgaan met andere kinderen van hun leeftijd.
- Thuiservaringen met verschillende volwassen vrienden van hun ouders.
- Tientallen uren gecumuleerd buitenspel.
- Positieve ervaringen met vreemden op straat.
- Aanwezigheid op verjaardagsfeestjes, schoolbijeenkomsten en andere vieringen.
Afgezien hiervan herhalen we dat angst in dit stadium natuurlijk is. Het heeft meestal zijn kritieke punt rond de leeftijd van één jaar en verdwijnt geleidelijk na de leeftijd van twee jaar. Dit in ieder geval onder normale omstandigheden, aangezien de eigen persoonlijkheid van het kind en eventuele trauma’s deze attitudes verder kunnen uitbreiden. Soms zijn ze een teken van een angststoornis.
Angst voor vreemden bij kinderen: wanneer angst voor gespannenheid zorgt
Zoals de onderzoekers (Engelse link) opmerken, is er een dunne lijn tussen normatieve angst van kinderen voor volwassenen en atypisch gedrag dat verband houdt met angst.Angst bij kinderen komt heel vaak voor, zo vaak zelfs dat de meeste episodes in dit stadium beginnen. Sommige deskundigen schatten (Engelse link) dat tot 8% van de kinderen en adolescenten aan een angststoornis lijdt.
De stoornis is erg breed en kan moeilijk te diagnosticeren zijn, omdat deze wordt gekenmerkt door tekenen die in dit stadium als normaal worden beschouwd. Het kan worden aangemoedigd door vele variabelen, hoewel de invloed van de gezinsomgeving een hoofdrol speelt. In die zin zijn er aanwijzingen (Engelse link) dat depressie bij moeders de angst bij kinderen vergroot, een angst die in veel gevallen leidt tot episodes van angstepisodes bij hen.
Er is ook een verband gevonden (Engelse link) tussen sociale fobie bij moeders en de ontwikkeling van een sociale fobie bij kinderen. De trauma’s die het kind heeft gehad in termen van interpersoonlijke relaties kunnen ook worden vertaald in de manifestatie van de episodes. De meeste gevallen duren één tot twee jaar, hoewel ze opnieuw kunnen ontstaan in de puberteit of adolescentie.
Wat te doen om de angst voor vreemden te verminderen?
Het is niet opportuun om het proces van aanpassing van interpersoonlijke relaties bij de kleintjes te versnellen. Iedereen heeft zijn tijd en ervaring, om nog maar te zwijgen van zijn gemiddelde persoonlijkheid (extraversie versus introversie). Desondanks zijn er een aantal dingen die je kunt doen om dit gedrag te controleren of te begeleiden. Hier zijn een paar gedachten:
- Laat je kleintje niet 100% alleen met vreemden tijdens hun eerste paar ontmoetingen. Jouw aanwezigheid zal hem een gevoel van veiligheid geven.
- Introduceer vrienden en familie wanneer je maar kunt thuis. Dit is de plek waar je kind zich het meest op zijn gemak voelt en hij zal dan het meest ontvankelijk zijn voor interactie.
- Zet je kind niet onder druk om snel vrienden te maken of contact te maken met de kinderen, jongeren en volwassenen die hij kent.
- De kleine kan tijdens de interactie je verbale en non-verbale signalen lezen. Blijf kalm zodat hij/zij hetzelfde kan doen.
- Breng een voorwerp van grote waarde mee voor de kleine (een speeltje, een dekentje) als je nieuwe mensen ontmoet.
Deze praktische tips zullen een grote hulp zijn als het gaat om het verbeteren van de interpersoonlijke vaardigheden van kinderen. Als je merkt dat de kleine symptomen ontwikkelt zoals veranderingen in de ademhaling, hartkloppingen, zweten, tremoren en pathologische angst, aarzel dan niet om de professional te raadplegen. Het zijn waarschijnlijk tijdelijke episodes, maar een gekwalificeerde psycholoog kan het probleem kanaliseren om het te verhelpen.
- Brooker RJ, Buss KA, Lemery-Chalfant K, Aksan N, Davidson RJ, Goldsmith HH. The development of stranger fear in infancy and toddlerhood: normative development, individual differences, antecedents, and outcomes. Dev Sci. 2013;16(6):864-878.
- Ding, D., Bracy, N. L., Sallis, J. F., Saelens, B. E., Norman, G. J., Harris, S. K., … & Kerr, J. Is fear of strangers related to physical activity among youth?. American journal of health promotion. 2012; 26(3): 189-195.
- Foster, S., Villanueva, K., Wood, L., Christian, H., & Giles-Corti, B. The impact of parents’ fear of strangers and perceptions of informal social control on children’s independent mobility. Health & place. 2014; 26: 60-68.
- Gartstein MA, Bridgett DJ, Rothbart MK, Robertson C, Iddins E, Ramsay K, Schlect S. A latent growth examination of fear development in infancy: contributions of maternal depression and the risk for toddler anxiety. Dev Psychol. 2010 May;46(3):651-68.
- Merikangas KR, Nakamura EF, Kessler RC. Epidemiology of mental disorders in children and adolescents. Dialogues Clin Neurosci. 2009;11(1):7-20.
- Murray L, de Rosnay M, Pearson J, Bergeron C, Schofield E, Royal-Lawson M, Cooper PJ. Intergenerational transmission of social anxiety: the role of social referencing processes in infancy. Child Dev. 2008 Jul-Aug;79(4):1049-64.
- Waters E, Matas L, Sroufe LA. Infants’ reactions to an approaching stranger: description, validation, and functional significance of wariness. Child Dev. 1975 Jun;46(2):348-56.
